?w. Barbara z Karczówki.
Wzgórze Karczówka 340 m npm jest najwy?szym wzniesieniem Pasma Kadzielnia?skiego. Zbudowane jest z wapieni dewo?skich, które niegdy? stanowi?y raf? koralow?.
W 1953 roku utworzono tu rezerwat krajobrazowy obejmuj?cy wzgórze poro?ni?te starodrzewiem sosnowym i zespó? zabytków sakralnych na szczycie wzgórza.
W sk?ad zespo?u wchodzi ko?ció? pw. ?w. Boromeusza wzniesiony w latach 1624 - 1628 i klasztor pobernardy?ski dobudowany w latach 1629 – 31.
| Figura ?w. Barbary - Karczówka. | fot. A. Sta?kowiak |
We wschodniej cz??ci ko?cio?a, w przyziemiu wie?y, jest usytuowana kaplica ?w. Barbary. Sama figura umieszczona jest w o?tarzu z drewna polichromowanego (II po?. XVIII w.). W g??bokiej wn?ce znajduje si? pos?g ?wi?tej, wykuty z jednej wielkiej bry?y galeny (rudy o?owiu). Wielko?? bry?y - figura ma 156 cm wysoko?ci - by?a niespotykana, tote? uznano to wtedy za cud. Warto?? artystyczna rze?by jest bardzo wysoka. Wykonano j? w 1646 roku a za jej twórc? uwa?a si? Sebastiana Sal?, najwybitniejszego rze?biarza epoki w?adys?awowskiej, a pierwowzorem kieleckiej patronki górników by? antyczny pos?g Flory Farnese, stoj?cy dzi? w muzeum w Neapolu. Naturalnej wielko?ci figura ze wzgl?du na u?yty materia? jest unikatem na skal? ?wiatow?. ?w. Barbara trzyma w r?kach jeden ze swoich atrybutów - kielich z hosti?, a w tle (po prawej stronie) widoczna jest wie?a z trzema oknami. Nawi?zuje to do legendy wg. której ?w. Barbara - córka Dioskura, bogatego poganina, prze?ladowcy chrze?cijan z Nikomedii, w Azji Mniejszej - odznacza?a si? niezwyk?? urod?. Dlatego dla uchronienia córki przed licznymi zalotnikami ojciec trzyma? j? w warownej wie?y z dwoma oknami. Pod wp?ywem Orygenesa z Aleksandrii, który naucza? j? filozofii, przyj??a chrzest i z?o?y?a ?luby czysto?ci. Dla uczczenia Trójcy ?wi?tej kaza?a wybi? trzecie okno w swej wie?y, a na murze umie?ci? krzy?. Przed gniewem ojca uciek?a mi?dzy ska?y, które same si? otwar?y i da?y jej schronienie w niedost?pnej jaskini. Pasterz, który j? zdradzi?, zosta? zamieniony w z?om marmuru. Poddana jako chrze?cijanka torturom, z wyroku ojca by?a ?ci?ta mieczem. W czasie pobytu w jaskini, tu? przed ?mierci? anio? przyniós? jej komuni? ?wi?t?. Na okrutnego Dioskura pad? piorun z jasnego nieba.
| Pos?g Flory Farnese w muzeum w Neapolu. | www.culturacampania.rai.it |
Galena (galenit, b?yszcz o?owiu) z której wykonano figur? jest minera?em z gromady siarczków. Zawiera g?ównie siarczek o?owiu z domieszk? srebra. Znalezienie odpowiedniej bry?y galeny znalaz?o swoje odbicie w legendach górniczych. Wed?ug jednych z nich ubogi ?wi?tokrzyski górnik, Hilary Mala, pochodz?cy z pobliskiego Niewachlowa w pierwszym dniu ?wi?t Wielkanocnych przechodz?c pod Karczówk? ujrza? w wirze piasku trzy postacie, które zapad?y si? pod ziemi?, a Mala us?ysza? g?os: kop w tych miejscach, gdzie osoby si? zapad?y, a dokopiesz si? kruszcu! Górnik podj?? prace, sprzeda? ca?y dobytek, nawet ostatni? kur? i gdy traci? ju? nadziej? w dniu 7 grudnia 1646 roku, znalaz? 3 bry?y kruszcu. Z polecenia starosty kieleckiego Stanis?awa Czechowskiego z czarnych bry? wykuto trzy figury: Matki Boskiej (znajduje si? w kieleckiej katedrze), ?wi?tego Antoniego (w ko?ciele w podradomskich Borkowicach) i ?wi?t? Barbar? - na Karczówce.
Obok o?tarza ?w. Barbary na Karczówce wmurowana jest w ?cian? marmurowa tablica z napisem w 16 wierszach opowiadaj?cym histori? tych trzech bry? o?owiu, jak równie? sporz?dzonych z nich wyrobów.
"Roku tysi?c sze??set czterdziestego szóstego,
Wilij? Matki Boskiej, Grudnia dnia siódmego,
Trzy by?y grana wielkie wykopane
W górze Machnowskiej, ale tak nazwane:
Naj?wi?tsza Matka, Antoni, Barbara,
Tu dla Karczówki wspania?a ofiara;
A to za biskupstwa Piotra Gembickiego,
Krakowskiej katedry ksi?cia Siewierskiego,
Starosta Czechowski kaza? j? obrobi?,
By temi statuami ko?cio?y ozdobi?.
W Kielcach katedrze Maryja zostaje
w Borkowicach Antoni, to pismo zeznaje.
Hilary Ma?a ze wsi Niewachlowa,
On to wynalaz?, masz wie?? co do s?owa,
Ksi?dz Andrzej Ku?niarski gwardjan tutejszy
z archiwum u?o?y? te szesna?cie wierszy".
A. Sta?kowiak Prawa autorskie © Skar?yski Wortal Turystyczny Wszystkie prawa zastrzeżone. Opublikowane: 2008-04-12 (3315 odsłon) [ Wróć ] |