Strona: 4/6
Grunty wiejskie obejmowa?y w tym czasie (1826 r.) 317 m. i 126 p. Struktura gospodarstw rolnych w Kamiennej przedstawia?a si? nast?puj?co: na ogólna liczb? 45 gospodarzy 10 – w ogóle nie posiada?o gruntów, nast?pnych 10 - mia?o gospodarstwa od 0-do 3 mórg, dalszych 19 mia?o gospodarstwa od 3 do 9 mórg, 5 gospodarzy - od 9 – do 15 mórg, tylko jeden gospodarz posiada? gospodarstwo powy?ej 15 mórg. W 1826 r. w Kamiennej by?o 5 rolników, 15 pó?rolników, 13 – cha?upników, 8 czynszowników, 4 – pustki, 16 lat pó?niej (1842 r.) struktura spo?eczna ludno?ci Kamiennej troszeczk? si? poprawi?a (by?o 6 gospodarstw rolnych, 28 – pó?rolnych, 15 – cha?upniczych, 4 komornicze. W sumie 53 gospodarstwa) . Najwi?ksze gospodarstwo w 1826 r. posiada? Piotr Nos (13 m. i 75 p.), Katarzyna Wiatrowa (12m., 69 p.), Balur Bilski (12 m., 024 p.), Piotr Bilski (10 m., 161 p.), Franek Ciok (9 m., 136 p.), Kasper Ciok (8 m. 271 p.).
Odr?bn? kategori? stanowili so?tysi, tak ze wzgl?du na pozycj?, jak i pewne ulgi z cz??ci ?wiadcze?. W przypadku Kamiennej znamy kilka nazwisk so?tysów, np. w 1828 r. so?tysem by? ?ukasz Wilk, w 1944 r. Tabellle powinno?ci w?o?cian wsi Kamienna podpisa? jako so?tys Micha? Ungier , za? w 1857 r. sk?ada? podpisy jako so?tys na dokumentach zwi?zanych z oczynszowaniem Jan Grebenszteyn.
W Kamiennej w mo?emy odnotowa? cz?sto powtarzaj?ce si? nazwiska, co ?wiadczy o ich zasiedzeniu i podziale gruntów. S? to np. Ciok – w 1828 r. 8 – rodzin, Bilski (4 rodziny), ?y?wa (3 rodziny). Te same nazwiska dominuj? w 1857 r. (Ciok – 8 rodzin o tym nazwisku) .
Przed oczynszowaniem wsi obci??enia w?o?cian Kamiennej, jak wsz?dzie, by?y zró?nicowane i zale?ne od przynale?no?ci do okre?lonej kategorii. Generalnie w?o?cianie zobowi?zani byli do pa?szczyzny tygodniowej sprz??ajnej (398 dni) i pieszej (910), miesi?cznej pieszej (24 dni). W sumie pa?szczyzn? wyceniono na 644 z?p. Czynsze za? z cz??ci osad – na 258 z?p. I 5 gr. W 1839 r. wymiar pa?szczyzny ci?g?ej wynosi? 338 dni i 986 pieszej. Poza pa?szczyzn? w?o?cianie obci??eni byli innymi formami pracy, tzw. darmochami(„powaby”, „t?oki”, „gwa?ty”), podró?ami oraz daninami w postaci, tzw. naturaliów i wiktua?ów. Mieszka?cy Kamiennej zwolnieni byli z wi?kszo?ci wymienionych form, natomiast musieli, jak wszyscy, uiszcza? op?aty pieni??ne na rzecz pa?stwa, ko?cio?a i gminy - podymne (w 1858 r. – 37 rbs i 20 kop.), szarwark zwyczajny i dodatkowy (35 rbs i 46 kop.), kontyngens liwerunkowy (6 rbs i 38 kop.), sk?adka ogniowa (9 rbs i 6 kop.) , dziesi?cin?, która w 1854 r. wynosi?a 53 z?p i 3 gr. Obci??enia cz?sto powodowa?y trudn? sytuacj? w?o?cian, w przypadku Kamiennej zaleg?o?ci z odrabianiem pa?szczyzny by?y znacz?ce, znaczne by?y te? d?ugi w?o?cian z Kamiennej wobec kasy po?yczkowej. W 1828 r. liczba d?u?ników wynosi?a 25, d?ug oszacowano na 632 z?p. W pó?niejszym czasie cz??? d?ugów umorzono.
Nowy rozdzia? historii Kamiennej zaczyna si? wraz z reformami czynszowymi i uw?aszczeniowymi przypadaj?cymi na lata 1857 – 1864. Warto na wst?pie zaznaczy?, ?e na propozycje tzw. „kolonialnego urz?dzania” w?o?cianie Kamiennej przystali ch?tnie. „W?o?cianie wsiów Kamienna, Pogorza?e, Posadajów, Szczepanów i Skar?ysko – Ksi???ce jednozgodnie o?wiadczyli i? ?ask? Rz?du Urz?dzenie ich Kollonialne z wdzi?czno?ci? przyjmuj?, warunkom wszelkim powy?ej wymienionym i im odczytanym i wyja?nionym w zupe?no?ci poddaj? si? i upraszaj? aby im kolonie w jak najszybszym czasie wydzielone i oddane zosta?y” . Reformy czynszowe górniczej wsi Kamienna, wi?c nowe pomiary gruntów, ponowne wydzielanie osad zosta?o zako?czone protoko?em z 15 pa?dziernika 1857 r., za? 5 listopada 1857 r. Komisarz ekonomiczny uroczy?cie ich powiadomi?, ?e „od dnia 20maja/1 czerwca 1858 r. pa?szczyzna z Kamiennej, Posadaju, Szczepanowa dla tych zak?adów (górniczych) nie jest ju? wymagalna” Reformy czynszowe wesz?y w ?ycie 1 czerwca 1858 r. Konsekwencje tych reform dla Kamiennej by?y ró?nego rodzaju. Przede wszystkim dla potrzeb reformy w??czono do Kamiennej Posadaj i Szczepanów, podobnie jak Milica po??czy?a si? z Ciurowem w dniu 8 sierpnia 1858 r. (pod nazw? pierwszej). Zwi?kszy?a si? powierzchnia gruntów o 232 morgi 109 pr?tów, tak wi?c po reformach obszar gruntów wynosi? 1164 m. i 137 p. W tym przypadku przy??czono do Kamiennej cz??ci lasów i obszarów po dawnym folwarku w Skar?ysku – Ksi???cym oraz lu?nych „odpadków” le?nych. Zmieni?a si? struktura gospodarstw w?o?cia?skich: 43 pó?rolnych (wi?cej o 15 gospodarstw), 19 – cha?upniczych. W sumie powsta?y 62 osady (gospodarstwa). W kolejnych latach ich przybywa?o, liczba gospodarstw wzros?a do 73, nast?pnie 84. Zmieni?y si? te? powinno?ci w?o?cian (czynsz roczny z powierzchni gruntów wynosi? w ziarnie 313 korcy i 13 garncy, roczny 66 rbs i 87 kop., w gotowi?nie 380 rbs, podymne 54 rbs, szarwark - 57 rbs, kontyngens liwerunkowy 13 rbs. 38 kp., dziesi?cina 16 rbs. 5 kop.). Najwa?niejszym jednak i to pozytywnym skutkiem reform czynszowo – uw?aszczeniowych by?o zerwanie wi?zów feudalnych, co umo?liwi?o wchodzenie w nowy system gospodarowania, z poczuciem samodzielno?ci i pewnej swobody.